Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre, 2023 yılında ihtiyaç kredileri 983 milyar TL’ye ulaştı, yılın ilk dokuz ayında ihtiyaç kredisi kullanan kişi sayısı 20 milyonu geçti. Bu sayının önümüzdeki mart ayında 25 milyonu geçmesi bekleniyor
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre, 2022’de bankalar 18 milyon yeni müşteri kazanımı gerçekleştirirken, banka müşterisi olan her 3 kişiden 1’i dijital bankacılığı tercih etti. Bankalar 2023 yılında 18.5 milyon yeni müşteri kazanırken, bankaların mobil uygulamaları aracılığıyla görüntülü görüşme yoluyla müşteri olma süreçlerini tamamlayan kişi sayısı 6.5 milyona yükseldi.
Sıfır faizli ürünlere yönelim arttı
TBB'nin verilerini değerlendiren HangiKredi, 2023 yılı bankacılık sektöre müşteri eğilimi ve kullanıcı davranışlarını açıkladı. Buna göre, 2023 yılında bankalar pazar payını genişletmek, yeni müşteri edinmek için stratejilerini, büyük ölçüde %0 faizli taksitli nakit avans kampanyaları üzerine kurdu. İhtiyaç kredisinden farklı olarak kredi kartı üzerinden sunulan bu faizsiz kampanyalar tüketicilere son derece cazip geldi.
Nakit avans kampanyalarına ilgi arttı
Haziran ayından itibaren Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizlerinde yaptığı artışlar piyasa faizlerine de yansıdı. TCMB’nin verilerine göre, 2024 Ocak ayında faiz oranı yıllık %64 seviyelerine kadar çıktı. Bu nedenle, özellikle 2023 yılının ikinci yarısında müşterilerin faizsiz ürünlere yönelimi daha da arttı. Kredili ürün hacminin yaklaşık %30'u nakit avans fırsatlarına kaydı. 2022 yılına göre de, bu kampanyaların ağırlığı bir önceki yıla göre %60 oranında arttığı gözlemlendi.
2023 yılında taksitli nakit avans kampanyaları revaçta olsa da ihtiyaç kredileri müşteriler tarafından tercih edilmeye devam etti. 2022 Aralık ayı ihtiyaç kredisi hacmi, 2023 yılında 983 milyar TL’ye ulaşarak %45 oranında artış gösterdi. 2023 yılının ilk 9 ayında ihtiyaç kredisi kullanan kişi adedi 20 milyonun üzerinde gerçekleşti. Bu rakamın TBB tarafından Mart ayında açıklanacak verilere göre 25 milyonu geçmesi bekleniyor. Bireysel müşterilerin ortalama ihtiyaç kredisi kullanım tutarı 35.000 TL olarak gerçekleşti.
Kredili konut satışları azaldı
Konut kredisi hacmi %21’lik artışla 438 milyar TL’ye yükseldi. 2023 yılında gerçekleşen kredili konut satışları bir önceki yıla göre %36.6 azalışla 177.748 olarak gerçekleşti, kredili konut satışlarının toplam konut satışları içerisinde payı ise .5 oldu.
Taşıt kredisi hacmi ise %93 oranında yükselerek 95 milyar TL’ye çıktı. İhtiyaç kredisi faizlerinin yüksek olması nedeniyle tüketici harcamaları daha çok kredi kartı tarafına kaydı. Kredi kartlarında hacim 8 oranında artışla 2023 yılında 1.15 trilyon hacme ulaştı. BKM verilerine göre, 2022 yılında 99.5 milyon olan kredi kartı sayısı oranında artışla, 2023’te 117.7 milyona ulaştı.
Kur korumalı kalkınca mevduat faizlerine ilgi arttı
2023 yılının önemli gelişmelerinden biri de kur korumalı mevduat uygulamasının kaldırılması oldu. Faiz artırımlarıyla yükselen mevduat faizleri de yatırımcının gözünde vadeli mevduat hesaplarını yeniden cazip hale getirdi. Buna bağlı olarak yılın ikinci yarısında, mevduat ürünlerine olan talep ilk yarıya kıyasla iki katına çıktı. BDDK verilerine göre, gerçek kişiler TL vadeli mevduat hacmi 2023 yılında, 2 trilyon TL’den 4.5 trilyon TL’ye ulaştı. 2024 Ocak ayı sonunda 3 aya kadar vadeli mevduatlara uygulanan ortalama faiz %51'e yükseldi.