Yüksek seyreden faizler, taksitli alışverişte vade farkı, azalan kart limitleri ve artan borçlar bu sonuçta etkili oldu.
Türkiye’de bireysel kredi kartı kullanan ve borcu olan 28 milyon tüketici bulunuyor. Kredi kartı sayısı 127.2 milyon, banka kartı sayısı 192.8 milyon civarında.
Son 1 yıl içinde kartla harcamayı yavaşlatmak için birçok düzenleme devreye alındı. Kart faizlerinin yükselmesi, karttan nakit çekim tutarının düşürülmesi, nakit avansta 3 taksit sınırı, limit artışlarının durması ilk akla gelenler.
Posta gazetesinden Bilal Emin Turan'ın haberine göre bu önlemlerle birlikte artan faiz maliyeti, alışverişte 2 ve üzeri taksite vade farklarının eklenmesi, kart bakiyelerinin dolmasıyla son dönemde rekordan rekora koşan kart harcamalarında fren sesleri duyulmaya başladı.
Son 3 ayın en sert düşüşü
Merkez Bankası’nın haftalık olarak yayımladığı ‘Banka ve Kredi Kartı Sektörel Harcama İstatistikleri’ kartlı harcamaların haftalık röntgenini çekiyor. En güncel veri 11 Ekim haftasını kapsıyor. Bu verilere göre; 3-4 tane istisna dışında neredeyse tüm sektörlerde kartlı harcamalarda frene basıldığı görülüyor.
4 Ekim haftasında kartlarla 328.5 milyar liralık harcama yapılmıştı. Bu tutar ağustos ayındaki 335.8 milyarlık haftalık harcamadan sonraki en yüksek seviyeydi. Ancak 11 Ekim haftasında (4-11 Ekim) işlem adedinin artmasına rağmen yüzde 7’lik (22.6 milyar lira) düşüşle 305.8 milyarlık harcama gerçekleşti. Bu aynı zamanda son 3 ayın en sert haftalık düşüşü oldu.
Harcamaların sektörel dağılımına bakıldığından en fazla düşüşün hizmet sektöründe, eğitim ve kırtasiye harcamalarında, mobilya-dekorasyonda, müteahhit işlerinde, yetkili araç servislerinde, vergi ödemelerinde, bireysel emeklilikte (BES), internet alışverişlerinde ve sigortada yaşandığı görülüyor. Öte yandan akaryakıt harcamaları, havayolları, giyim, yemek ve telekomünikasyon gibi sektörlerde kısmi de olsa kartlı harcama tutarlarında artış gözlemleniyor.
Hem haftalık hem de yılbaşına göre kartlı harcamaların en çok azaldığı sektörler ise elektrik, elektronik ve bilgisayar sektörü, mobilya ve sigorta sektörü oldu. Kartla vergi ödemeleri de son 10 ayda azaldı.