Avrupa Birliği (AB), Batı Balkan ülkeleri Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile üyelik müzakerelerini başlattı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Belçika’nın başkenti Brüksel’de Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovacevski ve AB Dönem Başkanı Çekya’nın Başbakanı Petr Fiala ile bir araya geldi. Liderler, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı için kamera karşısına geçti. AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, "Bugün, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya, AB ile katılım müzakerelerini başlattı. Bu tarihi an sizin başarınızdır. Sıkı çalışmanızın bir sonucu. Avrupa Komisyonu sizi sonuna kadar destekledi, desteklemeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Von der Leyen, "Buraya gelmek için çok çalıştınız ve değerlerimize çok uzun süreli bağlılık gösterdiniz. Dayanıklılık gösterdiniz ve katılma sürecinin hukukun üstünlüğünü güçlendirdiği inancını sürdürdünüz. Yolsuzluğa karşı savaştınız, özgür medyanız, dinamik bir sivil toplumunuz var, sayısız reform yaptınız ve ekonomilerinizi modernize ettiniz. Tüm bu değişiklikleri sadece gerekli oldukları için değil, özellikle ülkeniz için iyi oldukları ve halkınıza daha iyi bir yaşam kalitesi sundukları için yaptınız" diyerek hızlı ilerleyeceklerini vurguladı. Önemli alanlarda yakınlaşmaya devam edeceklerini kaydeden Von der Leyen, "Örneğin Arnavutluk şimdi AB’nin sivil koruma mekanizmasının bir parçası olacak ve bu Arnavutluk’un sel, yangın veya deprem gibi durumlara karşı direncini güçlendirecek" ifadelerini kullandı.
"AB ile aynı çizgide olma tutumunuzu takdir ediyoruz"
Çekya Başbakanı Fiala, iki ülkenin birliğe en hızlı şekilde üye olmasını beklediğini dile getirdi. Fiala, "Çekya adına sizi bu dönüm noktasından dolayı tebrik ediyorum. Rusya’nın saldırganlığı göz önüne alındığında AB ile aynı çizgide olma tutumunuzu takdir ediyoruz. Başkanlığımız döneminde böyle bir sürecin yaşanmasından onur duyuyoruz" dedi.
Rama’dan Leyen, Merkel ve Macron’a teşekkür
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ise, "Arnavut halkı asla pes etmedi ve Avrupa yolunu takip etme hayalinde asla teslim olmadı" şeklinde konuştu. Rama, süreçteki çabalarından dolayı Von der Leyen’e, Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel’e ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a teşekkür etti. Rama, "Bu sonun başlangıcı değil, sadece başlangıcın sonu. Güçlü, demokratik bir Avrupa Arnavutluk’u ve güçlü, demokratik, Batılı ve açık bir Balkanlar inşa etmeye devam etmek için buna ihtiyacımız var" dedi.
"Bizim yerimiz Avrupa Birliği"
Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovachevski de konuşmasında, "Bu, Makedonca dilimizin Avrupa Birliği’nin resmi dillerinden biri olmasının kapılarını aralıyor. Şahsen en büyük başarı olarak gördüğüm şey bu" ifadelerini kullandı. Sürecin hızlı ilerlemesini umduğunu söyleyen Kovachevski, "Bizim yerimiz Avrupa Birliği. Avrupa Birliği ve üye ülkeleri için güvenilir bir ortak olduğumuzu bugüne kadar defalarca söyledik ve bu şekilde çalışmaya devam edeceğiz. Avrupa Birliği için hazırız. Avrupa Birliği’nin bugünkü karşılamasından dolayı vatandaşlarımızla birlikte sevinçliyim" diye konuştu.
Üyelik süreci
Kuzey Makedonya 17 yıldır, Arnavutluk ise 8 yıldır "aday üye" statüsünde. Bulgaristan, iki ülkenin katılım müzakerelerine başlamasına yönelik veto hakkını kullanıyordu. Bulgar yönetimi, katılım müzakereleri başlamadan önce Kuzey Makedonya anayasasında Bulgar azınlığın tanınmasını ve ders kitaplarından "nefret söyleminin" kaldırılmasını, dil ve tarih konusundaki anlaşmazlıkların çözülmesini istiyordu. Kuzey Makedonya Parlamentosu’nun geçtiğimiz günlerde Fransa’nın arabuluculuğunda varılan anlaşmayı onaylaması, ülkenin AB üyelik müzakerelerine başlanmasının yolunu açmıştı.