BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna-Rusya savaşını diplomatik yollarla sona erdirmek için atılabilecek adımları, Ukrayna tahılının dünya pazarlarına ihracatı ve Zaporijya Nükleer Santrali’nin güvenliği gibi konuları görüşmek üzere, Ukrayna’nın Lviv kentinde bir araya geldi. Guterres, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Zelenskiy ile katıldığı üçlü görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında, Rusya’nın kontrolü altında tuttuğu Ukrayna’nın Zaporijya Nükleer Santrali konusunda duyduğu endişeyi dile getirdi. Guterres, santralin silahsızlandırılması için çağrıda bulunarak, Zaporijya Nükleer Santraline verilen herhangi bir zararın "intihar" olacağını söyledi.
"Tüm tarafları başarının devamını sağlamaya çağırıyorum"
Rus kuvvetlerinin askeri teçhizatını ve personelini tesisten geri çekmesi gerektiğini söyleyen Guterres, "Tesis herhangi bir askeri operasyonun parçası olarak kullanılmamalıdır. Bunun yerine Zaporijya’nın tamamen sivil altyapısının yeniden kurulması ve bölgenin güvenliğinin sağlanması için acilen anlaşmaya ihtiyaç var. Bunu söylemeliyiz ki, Zaporijya’ya gelebilecek herhangi bir potansiyel zarar intihar olur" şeklinde konuştu.
Guterres ayrıca Rusya’yı "uzlaşma ruhu" göstermeye ve Ukrayna’dan tahıl ihracatının yeniden başlamasını sağlayan tahıl anlaşmasının başarısının devamını sağlamaya çağırdı. Guterres, anlaşma kapsamında 1 aydan kısa bir süre içinde 21 geminin Ukrayna limanından ayrıldığını ve 15 geminin Ukrayna’ya tahıl ve diğer malları yüklemek üzere İstanbul’dan yola çıktığını söyledi. Guterres ayrıca, "Ancak bu sadece başlangıç. Tüm tarafları başarının devamını sağlamaya çağırıyorum. Taraflar ilk günden itibaren gıda akışını sağlamak için profesyonelce ve iyi niyetle çalıştılar. Bunun devam etmesini ve tüm engelleri uzlaşma ruhu içinde aşmalarını ve tüm zorlukları kalıcı olarak çözmelerini istiyorum" ifadelerini kullandı.
Guterres, Odessa ve İstanbul’a gidecek
Bugün liderlerin Ukrayna’nın Lviv kentine bir araya gelmesinin ardından, BM Genel Sekreteri Guterres, yarın tahıl sevkiyatını görmek için Ukrayna’nın liman kenti Odesa’yı ziyaret edecek. Guterres, cumartesi günü ise İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi’ni ziyaret edecek. Türkiye, BM, Rusya ve Ukrayna, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna’dan sevk edilemeyen tahılın ihraç edilmesi üzerine 22 Temmuz’da İstanbul’da bir anlaşma imzalamıştı. Süreci denetlemek için, ticari gıda maddelerinin ve gübrelerin gemiler tarafından güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamak amacıyla, Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM’den temsilcilerden oluşan İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi 27 Temmuz’da faaliyete geçmişti.