Kredi onayında bankaların dikkat ettiği kriterler
Bankalar, kredi onayı vermeden önce birçok farklı faktörü dikkatlice değerlendirir. Bu inceleme süreci, sağlanan kredinin geri ödemesinin yapılabilirliğini ve risk seviyesini ölçmek amacıyla gerçekleştirilir.
Kredi notu
Kredi notu, kredi ile kredi kartı borçlarını ödeme alışkanlıkları, borç-limit oranı, kredi kullanım yoğunluğu ve yeni kredili ürün açılışlarına göre hesaplanır. Bu hesaplama kriterlerinde görüldüğü üzere kredi notu, bireylerin finansal alışkanlıkları ve durumlarının bir yansıması olur. Bu nedenle, bankalar kredi başvurularında kredi notunu değerlendirir. Bu not, 1-1900 arasında değişir ve 1900'e doğru yaklaştıkça kredi başvurusunun onaylanma ihtimali artar. Ancak, kredi notunun düşük olması bankalar için riskli bir profil çizer ve kredi başvurusunun onaylanma ihtimalini azaltır.
Kredi notu, kredi faiz oranlarının belirlenmesinde de etki olur. Bankalar, yüksek kredi notuna sahip olan bireylere daha düşük faiz oranları sunabilir. Bu durum, kredinin toplam geri ödeme tutarının artmasına engel olur. Kredi notu düştükçe bankalar, daha yüksek faiz oranları sunabilir ve bu da kredinin toplam ödeme maliyetini artırır. İşte kredi notu risk seviyeleri:
1-699: En Riskli
700-1099: Orta Riskli
1100-1499: Az Riskli
1500-1699: İyi
1700-1900: Çok İyi
Kredi başvurunuz öncesinde kredi notunuzu kontrol etmeniz ve notunuzun düşük seviyelerde yer alması durumunda bu notunuzu yükselterek başvuru yapmanız kredi başvurusunun onaylanma ihtimalini artırır. Kredi notunuzu yükseltmek için, kredi ve kredi kartı borçlarını düzenli olarak ödemeniz, kredi kartı borç-limit dengenize dikkat etmeniz, banka ürünlerini kullanmanız ve borç miktarınızı gelirinizle orantılı tutmanız gerekir.
Gelir durumu
Kredi başvurusunda bankalar, başvuru yapan kişilerin gelir durumunu inceler. Genellikle kredinin aylık taksiti, aylık belgelendirilebilir gelirinizin %50'sini geçemez. Bundan dolayı bankalar, gelir belgesi talep ederek istediğiniz kredi tutarının gelir durumunuzla oranını kontrol eder. Meslek kollarına göre gelir durumu şu evraklar ile belgelenebilir.
Kamu ve özel sektör çalışanları: Maaş bordrosu
Emekliler: Emekli maaş dökümü
Serbest meslek erbapları: Vergi levhasının fotokopisi
Diğer taraftan, kira geliri gibi ek geliriniz varsa, bu ek gelirleri de belgelemeniz gerekir.
Mevcut kredi borçları
Devam eden bir krediniz varsa ve yeni bir kredi başvurusu yapmayı planlıyorsanız, bankalar mevcut kredi taksitinizi dikkate alarak bir hesaplama yapar. Örneğin, aylık 10.000 TL kredi taksiti ödediğiniz ve aylık 50.000 TL belgelendirilebilir geliriniz olduğu durumda, bankalar gelirinizin tamamını göz önünde bulundurmaz. Bunun yerine, mevcut kredi taksiti olan 10.000 TL'yi gelirinize dahil etmez ve geriye kalan 40.000 TL üzerinden uygun bir kredi başvurusu değerlendirilir. Ancak, diğer başvuru kriterlerinin de uyumlu olması durumunda, kredi başvurunuz onaylanabilir.
İş ve sigorta durumu
Bankalar, bireylerin kredi ödemelerinin düzenli yapacağına dair güvence sağlamak için başvuru sahiplerinin iş ve sigorta durumlarını değerlendirir. Genellikle, son iş yerinde en az 3 ay sigortalı çalışılmış olması ve toplam sigortalı çalışma süresinin ise en az 12 ay olması beklenir. Ancak, bu kriter başvuru sahibine ve kredi türüne göre değişim gösterebilir. Diğer taraftan, çalıştığınız sektör bankalar için önem arz eder. Örneğin, kamu kurumunda çalışan bir kişi, daha istikrarlı bir gelir kaynağına sahip olduğundan dolayı daha az risk taşır.
Ek teminatlar ve kefil
Teminat, kredi alan kişinin geri ödeme yükümlülüğünü yerine getirememesi durumunda, banka tarafından kredi tutarının tahsil edilebilmesi amacıyla sağlanan güvence olarak tanımlanır. Bankalar, kredi başvuru sahibine ve kredi türüne göre ek teminat talep edebilir. Gayrimenkuller, araçlar veya diğer varlıklar teminat olarak gösterilebilir. Teminat, banka için güvence sağlar ve kredi başvurusunun onaylanma olasılığını artırır. Ayrıca, banka, teminat olarak gösterilen varlığın değerini tespit etmek amacıyla bir ekspertiz görevlendirir.
Kefil ise, kredi alan kişinin borçlarını ödeyememesi durumunda ödeme sorumluluğunu üstlenen kişi. Bu nedenle, bankalar kefili de teminat seçeneklerinden biri olarak kabul eder. Banka, kefil olacak kişinin kredi geçmişi ve mali durumunu değerlendirir ve uygun görmesi halinde kefil olarak kabul eder.
Özetle, kredi başvurusunda bankaların dikkat ettiği kriterler, başvurunuzun onaylanma olasılığını etkileyen önemli faktörler. Kredi notu, gelir durumu, mevcut borçlar, iş ve sigorta durumu, teminatlar ve kefil gibi unsurlar, bankaların değerlendirme sürecinde belirleyici rol oynar. Başvurunuzu yapmadan önce bu kriterleri gözden geçirmek ve iyileştirmek, kredi onayını alma ihtimalinizi artırır.
Bonus: En uygun kredi sitesinden kredim onaylanır mı sayfasını kullanarak kredi notunuzu ve ödeme bilgilerinizi girerek kredinizin onaylanma ihtimalini hesaplayabilirsiniz.