Elektrik Haberleri - Son Dakika Elektrik Haber Güncel Gelişmeler

Elektriğe zam geliyor

Temmuzda yapılan yüzde 38’lik zammın ardından vatandaşı, ekimde yeni bir elektrik zammı bekliyor. Kamuoyunu hazırlıyorlar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2025’te çok tüketenin daha fazla maliyete katlanacağı bir modele geçileceğini açıklamıştı. Bakan’ın açıklamasına göre çok sayıda elektrikli cihazı bulunan ve belli bir limitin üzerine ulaşmış tüketiciler, üst gelir grubu olarak değerlendirilecek. DW Türkçe’ye konuşan Elektrik Mühendisleri Odası ve TEDAŞ eski yöneticisi Olgun Sakarya, “Bu açıklamayı ekim ayında tarifeye gelecek olan zamların bir hazırlığı olarak görüyorum” dedi. Sakarya, yapılacak zammın sadece yüksek gelir grubunu değil daha az oranda da olsa düşük kademedeki mesken grubunu da etkileyeceğini söyledi. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu’ndan Oğuz Türkyılmaz da Bakan’ın açıklamasının, zammı kamuoyunun gündemine almak amacı taşıdığını ifade etti ve “Üst gelir grubunu tüketime göre nasıl ölçecekler? Kim beyaz eşyadan vazgeçecek ki? Daha çok tüketiyorsun diye bunun bedelini vatandaşın üstüne yüklemenin bir anlamı yok” diye konuştu. Enerji zamları sık sık protestolarla karşılanıyor. Elektrikte mesken tarifesine son olarak temmuzda yüzde 38’lik zam gelmişti. Faturaların yüzde 60’ını devlet karşılamıyor Bakan Alparslan Bayraktar, vatandaşın elektrik ve doğal gaz faturalarının yüzde 60’ını devletin karşıladığını öne sürmüştü. Ancak yüzde 60 olarak ifade edilen sübvansiyon elektrik faturasının tamamını değil, faturada yer alan kalemlerden biri olan enerji bedelini kapsıyor. Örneğin günlük tüketimi 8 kilovat saatin altında olan mesken abonelerinin elektrik faturalarında enerji bedelinin payı yüzde 23.84 ve sübvansiyon sadece bu kalem için uygulanıyor.

Enerjide yeni düzenleme

Elektriği fazla tüketen, büyük ev sahibi olan vatandaşlar maliyet fiyatından fatura ödeyecek. Desteğin çoğu dar gelirliye verilecek. Bakan Alparslan Bayraktar'ın ilk işaretlerini verdiği model, Orta Vadeli Program kapsamında uygulamaya geçecek. Elektrik faturalarında ortak tarife yerine, tüketime göre yeni bir tarife devreye girecek. "Çok tüketenin çok, az tüketenin az" ödeme yapacağı sistemde, elektriğin üretim maliyetine göre faturalandırılması sağlanacak. Hali hazırda, elektrik fiyatları, maliyetinin yüzde 60 altında bir bedelle tüketiciye sunuluyor. Dar gelirliye özel tarife Sabah Gazetesi'nden Okan Müderrisoğlu'nun haberine göre Gelir grubu ve tüketimi yüksek, gerçek maliyete katlanabilecek tüketicilere elektrik asli maliyetine göre faturalandırılacak, düşük gelir grupları ise iki yönlü destekten yararlanacak. Gerçek ihtiyaç sahipleri, en alt gelir grubundaki vatandaşlar ve emekliler sübvansiyonlu (indirimli) tarifeden ve fatura desteğinden istifade edecek. Halen, Aile Bakanlığı eliyle toplumun en dezavantajlı kesimlerine dar gelirli 4.1 milyon aboneye 75 kilovatsaate kadar elektrik faturası katkısı sağlanıyor. Brüt asgari ücretin yüzde 60'ından daha az geliri olan 2 kişilik ailenin 75 kilovatsaate kadar olan elektrik tüketimini devlet karşılıyor. Bu miktarı aşan tüketimlerde ise yüzde 60 indirimli tarife devreye giriyor. Yani devlet, elektriği asıl maliyetinin yarısına vatandaşa verdiği için dar gelirliler ikiz destekten yararlanmış oluyor. Toplumun diğer kesimleri ise gelir düzeyleri ile ilişkilendirilmeksizin 240 kilovatsaate kadar tüketimlerinde gerçek maliyetinin yüzde 60 altında sunulan fiyattan elektrik tüketiyor. 240 kilovatsaati aşan tüketimlerde ise zamlı tarife uygulanıyor. Yeni sistemle ne değişecek? Önümüzdeki dönemde; evi çok daha büyük olan, fazla elektrik kullanan, çok sayıda elektrik ev eşyası bulunan, elektrikli araç sahibi vatandaşlar ise devlet desteğinden faydalanmayacak ve elektriği gerçek maliyeti üzerinden tüketecek. Bu sisteme geçilmemesi halinde ise 2025 yılında elektrik asıl maliyeti üzerinden değil de yüzde 60 sübvansiyonla vatandaşa ulaştırıldığından, bütçeye 524 milyar lira yük binecek. Söz konusu 524 milyar liranın finansmanı için bugünkü şartlarda yüzde 50 faizle iç borç alındığı varsayımıyla indirimli elektrik satışının devlete toplam maliyeti 790 milyar lirayı bulacak. Ev tipi üretime vize Enerji Bakanlığı, ev tipi, kendi tüketimi için küçük çaplı elektrik üretimi planlayan vatandaşlara kolaylık sağlamayı düşünüyor. Evlerin, sitelerin, dükkânların çatısına ya da yüzeyine güneş paneli kurmak isteyen vatandaşlara, kendi iç tüketimlerini karşılamak ve ana şebekeye elektrik satışı yapmamak kaydı ile izin verilecek. Bakanlık yetkilileri, güneş enerjisinde üretilen elektrik devamlılığında sorun olduğu için mevcut trafoların, yüzbinlerce değişken elektrik arzını kaldırmaya yeterli olmadığına dikkati çekiyorlar. Önerilen modelde, öz tüketim için yapılacak harcamanın geri dönüşünün zaman alacağını kabul eden uzmanlar, orta uzun vadede yine de vatandaşların kârlı çıkacağını savunuyorlar.

Elektrik abonelerine yeni düzenleme

Bu kapsamda 15 gün boyunca ilgili kurumlar ve sektörden gelecek görüşler toplanacak. Toplanan görüşler doğrultusunda ve gerekli görülmesi halinde yapılacak değişiklikler ile Kurul taslağa yönelik nihai kararını verecek. Taslakta yer alan bazı maddeler şu şekilde: "Güvence bedeli borçların ödenmemesi riskine karşı alınan bir bedel olduğu için fatura ödemelerini düzenli yapan mesken abonelerinden yeni yapacakları sözleşmelerde güvence bedeli alınmayacak. Halen mesken aboneleri için 680 ila 1135 TL arasında güvence bedeli alınıyor. Borcundan dolayı sözleşmesi iptal edilen aboneler ise yeni abonelik yaptırmak için yüzde 50 daha fazla güvence bedeli ödüyor. Yabancı uyruklu tüketicilerin genellikle aboneliği sonlandırmadan kullanım yerini terk etmesinin yasal takibe konu kalıntı borç tutarını artırdığını tespit eden EPDK yeni bir önlem aldı. Taslağın kabul edilmesi halinde tahsilat riski sebebi ile yabancı uyruklu tüketicilerin ilk abonelik işlemlerinde mevcut güvence bedeli; yüzde 50 daha fazla alınarak tahsilat riski azaltılacak. Fatura ödemelerini 24 ay boyunca düzenli yapan yabancı uyruklu mesken aboneleri de bir sonraki aboneliklerinde güvence bedeli ödememe hakkına sahip olacak. Sektörün dijitalleşen dünyaya uyumu için kağıt ve zaman israfının önüne geçilecek. Yüz yüze yapılan ve çok sayıda sayfa içeren perakende satış sözleşmeleri aboneye imza için şart koşulmayacak. Bunun yerine temel bilgileri içeren özet niteliğinde bir sayfa, abonenin imzasına sunulacak. Sözleşmenin tamamı ise dijital ortamda aboneye iletilecek. Sonlandırılan perakende satış sözleşmesi kapsamında unutularak talep edilmeyen ve iadesi yapılamayan kalıntı güvence bedeli bütün imkanlar kullanılarak hak sahibine ulaştırılacak. Ancak hak sahibine ulaşılamayan hallerde oluşan toplam meblağ bütün Türkiye’nin faydasına olacak şekilde tarifeden düşmek suretiyle tüm tüketicilere tarife düşüşü olarak yansıtılacak. (İlgili abonelerin güvence bedeli hakkı ise baki olacak ve talebi halinde ilgili şirketlerin söz konusu bedeli ödeme yükümlülüğü devam edecek.) Kaçak elektrikle mücadelede yeni bir dönem başlıyor… Tüketici hizmetleri yönetmeliğinde yapılan değişiklikler kaçak elektrik kullanımına yönelik yeni tedbirleri de içeriyor. Kaçak elektrik tespit, tahakkuk, faturalandırma ve tahsil aşamalarında şirketlerin uygulamalarında görülen eksiklikler ortadan kaldırılacak. İlgili işlemler açısından dağıtım şirketleri arasında uygulama birliği sağlanacak. Kaçak kullanımı ceza katsayısı arttırılacak, kaçak kullanımı tespit edilen kişiler daha fazla ceza ödeyecek. Yüksek kaçak oranlı bölgelerde herhangi bir asayiş sorununa meydan vermeden kaçak miktarı tespiti ve önlenmesi için her türlü teknolojik imkan ve veri kullanımı arttırılacak. Kaçak elektrik faturalarına dair borç kapsamında borç sahibine bildirim yapmadan dağıtım şirketi tarafından yasal takip işlemi başlatılmayacak. Öncelikle yüksek ceza katsayılı kaçak tüketim faturası düzenlenecek, bu faturanın ödenmemesi halinde dağıtım şirketi bildirim yaparak icra yoluna gidecek. Tüketici hizmetleri yönetmelik taslağı; kamudan ve sektörden gelecek görüş ve öneriler doğrultusunda Kurul tarafından yapılacak değerlendirmenin ardından son şekli verilerek hayata geçirilecek."

Elektriğe büyük zam geldi

Artışla birlikte, 100 kWh elektrik tüketimi olan bir mesken abonesi için ödenecek tutar 207,23 TL'ye yükseldi. Elektriğe büyük zam EPDK tarafından yapılan açıklamada, enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artışların nihai elektrik perakende satış fiyatlarını etkilediği belirtildi. Mesken abone grubu için yüzde 38, tarımsal faaliyetler abone grubu için yüzde 30, kamu ve özel hizmetler sektörü abone grubunun düşük kademesi için yüzde 38 ve yüksek kademesi için yüzde 20 oranında fiyat artışı yapıldığı bildirildi. Yeni tarife 1 Temmuz'da yürürlüğe giriyor Yapılan zamların 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla geçerli olacağı duyuruldu. Elektrik fiyatlarındaki bu artışın, tüketicilerin bütçelerinde önemli bir etki yaratması bekleniyor. Bazı piyasa yorumcuları, enerji piyasasında istikrarı sağlamak ve maliyetlerin karşılanabilmesi için bu düzenlemelerin kaçınılmaz olduğunu vurguluyor.

Zam beklentisi serbest tüketici hakkını gündeme getirdi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 2024 için 950 kilovatsaat olarak belirlenen serbest tüketici (ST) limiti, daha çok tüketicinin elektrik tedarikçisini seçme özgürlüğünü beraberinde getirdi. Bu durum, güncel verilere de yansıdı. Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.’nin (EPİAŞ) Şeffaflık Platformu’ndan edinilen veriler, serbest tüketici hakkını kullanan tüketici sayısının şubat ayında ,65 arttığını gösterdi. Ocak 2023 - Ocak 2024 arasındaki değişim oranı ise %22,32 artış olarak kayıtlara geçti. Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan Reges Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ünal, “Tüketicilere elektrik tedarikçilerini seçme özgürlüğü veren serbest tüketici limiti, düzenli olarak düşürülüyor. Bu da elektrik piyasasını daha rekabetçi hale getiriyor. Bu rekabet, tüketiciler için daha iyi deneyim ve daha maliyet etkin tarifeler anlamına geliyor. Aylık değişimin olması, limitin daha da aşağı çekilmesinin açık göstergelerinden biri” dedi. Serbest tüketicilerin çoğu İstanbul’un Avrupa Yakası’nda EPİAŞ Şeffaflık Platformu’nun verilerine göre, serbest tüketici hakkından yararlanan abone gruplarında ilk sırayı ticarethaneler ve sanayi kuruluşları aldı. ST hakkının en çok hizmet sektöründeki işletmelerin ve ticarethanelerin yoğunlukta olduğu İstanbul’un Avrupa Yakası’nda kullanıldığı görüldü. Ocak 2024 itibarıyla Avcılar, Beyoğlu, Küçükçekmece, Bayrampaşa, Fatih ve Kağıthane, İstanbul’da serbest tüketici hakkının en çok kullanıldığı ilçeler oldu. Tüketicilerin tedarikçi seçme eğilimindeki artışın bir sebebinin de 31 Mart yerel seçimlerinden sonra enerji fiyatlarında görülebilecek fiyat düzenlemeleri olabileceğine dikkat çeken Mustafa Ünal, “Elektrik, işletmeler için önemli bir gider kalemi. Elektrik tedarikçileri, müşterilerine ulusal piyasadan daha iyi tarifeler sunabiliyor. Ticaret işletmeler ve sanayi kuruluşları da, en esnek elektrik abonelik modellerini ve en avantajlı elektrik tedarik hizmetini sunan elektrik tedarikçisini seçmeye yöneliyor. İstanbul’un yanı sıra Ankara’da Çankaya ve Gaziantep’te Şehitkamil ilçeleri de ST hakkından yararlanılması açısından dikkat çekiyor” ifadelerini kullandı. 4 milyonu aşkın hak sahibi, serbest tüketici hakkını kullanmıyor Serbest tüketici hakkına yönelik bilinirliğin zaman içinde arttığını belirten Reges Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ünal, “Elektrik tedariği pazarı, henüz doygunluktan çok uzak. Şubat 2024 itibarıyla serbest tüketici hakkını kullanmayan hak sahiplerinin sayısı 4 milyonun üzerinde. Kullananların toplama oranı ise %3,38 seviyesinde. Yalnızca ticarethane profil abone grubunda bu oran %7,35 olarak ölçülüyor. Reges Elektrik olarak, ulusal ve uluslararası pazarda faaliyet gösteren saygın bir şirketiz. Elektrik tedarik lisansımızı Şubat 2022’de aldık. Geçtiğimiz yılın başında saatlik 3,5 megavat seviyesindeki portföyümüzü, bir yılda 10 katına, ciromuzu ise 1 milyar TL’nin üzerine çıkardık. 2024 itibarıyla bini aşkın ticari işletmeye hizmet veriyoruz. Müşteri odaklı yaklaşımımızla, 2024’ün ilk çeyreğinde, bu potansiyeli yüksek pazarda %52 büyümeyi hedefliyoruz” diye konuştu. “Güvenilir bir tedarikçi ve stratejik iş ortağıyız” Ticari işletmelerin elektrik maliyetlerini iyileştirmeyi amaç edindiklerini vurgulayan Mustafa Ünal, değerlendirmelerini şu ifadelerle sonlandırdı: “Reges Elektrik olarak, maliyetlerin giderek arttığı, işletmeler için her gider kaleminin kritik önem arz ettiği bir dönemde, stratejik iş ortağı olarak konumlanıyoruz. Özgürleşen ve serbestleşen enerji piyasasında saatlik, dönemlik ve piyasa fiyatlarına uyarlanmış hesaplı elektrik tarifelerimizle, müşterilerimizin maliyetlerini dengelemelerini kolaylaştırıyoruz. Güvenli, güvenilir, çevre dostu ve kesintisiz elektrik tedariğine öncülük ediyor; daha yeşil, temiz, serbest ve teknolojiden yararlanan bir elektrik piyasası için çalışıyoruz. Nitelikli ve dinamik ekibimiz, enerji piyasasının yapısal sorunlarını 0 müşteri memnuniyeti yaklaşımıyla çözüyor. %60'ı bulan kadın istihdamımız ve yenilenebilir enerjiye yönelik yatırımlarımızla da müşterilerimizin güven ve gururla tercih ettiği elektrik tedarikçisi olarak konumlanıyoruz.”

Elektriğe zammı gelecek?

Tasarruf uzmanı Çağada Kırım, elektriğe zam gelecek iddialarıyla ilgili öngörülerini paylaşarak “Elektriğe zam gelip gelmeyeceğine dair henüz net bir şey söylemek mümkün değil. Ancak mesken elektriğine yüzde 400 zam gelmesi şaşırtmaz.” açıklamasında bulundu. “Elektriğe yeni zam gelecek mi?” sorusu son günlerde yeniden gündem oldu. Özellikle mesken elektriğine uzun süredir zam yapılmaması bu tartışmaların ana nedenleri arasında yer aldı. Elektriğe ne kadar zam yapılacağı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirleniyor. Karşılaştırma sitesi encazip.com’un kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, elektriğe zam gelip gelmeyeceğini ve muhtemel zam oranını değerlendirdi. “Evlerde kullanılan elektrik fiyatı olması gerekenin çok altında” Yapılan araştırmalara göre, piyasadaki elektrik maliyeti yaklaşık 2,2 TL seviyesini görüyorken evlerde tüketilen elektriğin fiyatı düşük kademe 48 kuruş, yüksek kademe elektrik fiyatıysa 1,13 TL. Sanayi kuruluşları için ise bu durumun tam tersi gözleniyor, bir alçak gerilim sanayi abonesi 3,05 TL’den elektrik tüketiyor. Evlerde kullanılan elektriğin fiyatının olması gerekenin çok altında kaldığını belirten tasarruf uzmanı Çağada Kırım, çok yüksek sanayi elektrik fiyatlarına dikkati çekerek şunları söyledi: "Piyasada bir elektrik zammı söylentisi var ve bu bizlerin de duyum aldığımız bir konu. Fakat nihayetinde belirleyici kurum EPDK’dir. Ev elektrik fiyatları yaklaşık bir yıldır değişmedi. İğneden ipliğe her şeye zam geldiği bir ekonomide, elektrik fiyatlarına zam gelmemiş olması belirli bir zam birikmesinin oluştuğu şeklinde yorumlanabilir. Biz de bu konuyu böyle yorumluyoruz. Ancak şahsi kanaatime göre zam olursa seçimlerden sonra olacaktır.” “Olası zam oranının yüksek olması beklenen bir durum” Elektriğe gelen zam oranının yüzde 400’leri bulabileceğini belirten tasarruf uzmanı Kırım, şöyle konuştu: “Maliyet ve tarife fiyatlarına baktığımızda evlerin elektrik fiyatı ile elektriğin maliyeti arasında ciddi bir uçurum oluştuğunu görmek mümkün. Bu fark yüzde 400’lere kadar çıkıyor. Kademeleri de göz önünde bulundurduğumuzda yüzde 150 ile 200 arasında bir fiyat artışı ev elektrik fiyatlarını piyasa seviyelerine çekecektir. Diğer taraftan sanayi kuruluşları da maliyetin üzerinde bir tarifeden elektrik tüketiyor. Sanayi elektriğinin yüksek olması çarpan etkisi ile enflasyonu artırırken evlerin elektrik fiyat değişikliğinin enflasyon üzerindeki etkisi çok daha sınırlı oluyor. Elektrik fiyatlarının yaz aylarına doğru güncellenmesi kaçınılmaz. Burada ekonomi yönetimimizin, sanayi elektriğinin enflasyona etkisini de göz önünde bulundurarak elektrik fiyatlarını belirleyeceğini ve sanayi elektrik fiyatlarını düşük tutup mesken fiyatlarını biraz daha yüksekte bırakmasını bekliyorum. Çünkü bu şekilde enflasyonla mücadelede çok daha etkin bir hamle yapılmış olur. Zira üretim zincirinde elektrik fiyatı 10 – 11 defa bir ürünün fiyatına etki ederken evlerde ödenen yüksek bir fatura tek seferde ödenmiş oluyor. Yani çarpan etkisi ortadan kalkmış oluyor.”

Spot piyasada elektrik fiyatları

Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, spot elektrik piyasasında işlem hacmi bugün düne göre yüzde 3,24 artışla 1 milyar 79 milyon 918 bin 537 lira oldu. Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin fiyatı yarın için en yüksek saat 19.00 ve 20.00'de 2 bin 600 lira, en düşük saat 07.00'de 1249 lira olarak tespit edildi. Gün öncesi piyasada bir megavatsaat elektriğin aritmetik ortalama fiyatı 2 bin 63 lira 22 kuruş, ağırlıklı ortalama fiyatı ise 2 bin 72 lira 98 kuruş oldu. Spot piyasada bir megavatsaat elektrik bugün en yüksek 2 bin 600 lira, en düşük 1048 lira 98 kuruştan işlem gördü.

#Elektrik