Putin: Kazakistan, uluslararası çetelerin kurbanı oldu”

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, başkent Moskova’da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile bir araya geldi. İkili görüşme öncesi Kazakistan’daki sokak protestolarına değinen Tokayev, "Şu anda soruşturma sürüyor, ilk sonuçlar ortaya çıkıyor. Maalesef çok sayıda kayıp var. Her olay ile ilgili soruşturma yürütülüyor, failler kamuoyuna açıklanacak, yargılanacak ve cezalandırılacak" diye konuştu. Putin ise Kazakistan’daki olaylara ilişkin, "Kazakistan, abartısız olarak uluslararası çetelerin kurbanı oldu, bu kişiler ülke içindeki durumdan yararlanarak harekete geçti. Sizinle yeni yıldan önce görüşmüştük, olayların bu şekilde gelişeceğini gösteren herhangi bir şey yoktu. Fakat her şeye rağmen durum toparlandı" ifadelerini kullandı.

"Kazakistan, terörist saldırılarıyla karşı karşıya kaldı"

İkili görüşmenin ardından Tokayev ile düzenlediği ortak basın toplantısına konuşan Putin, "Bu durumu ülkenin egemenliğine, bütünlüğüne ve istikrarına eşi görülmemiş bir meydan okuma olarak görüyoruz. Aslında Kazakistan, içeride ve dışarıda yıkıcı güçlerin doğrudan katılımıyla işlenen bir terör saldırılarıyla karşı karşıya kaldı" dedi. Cumhurbaşkanı Tokayev’in ülkede istikrarı sağlamak için elinden geleni yaptığını ifade eden Putin, "Kazakistan’da hayatın istikrarlı, sakin bir çizgiye döndüğünü görüyoruz. Toplum, ülkenin büyük ölçekli sorunları çözmek için liderlerini tamamen destekliyor ve Rusya olarak kendi payımızca Kazakistan Cumhurbaşkanı’nı desteklemek için her şeyi yapacağız" dedi.

Putin, Rusya ile Kazakistan arasında askeri ve teknik işbirliklerinin devam edeceğini belirterek, Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) tarafından verilen destekle ülkede sükunetin sağlanmasından memnun olduğunu dile getirdi.

“Macron ile Kiev ziyaretinden sonra görüşmedim”

Bir gazetecinin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Ukrayna’nın başkenti Kiev’e yaptığı ziyaretin ardından aralarında bir görüşme olup olmadığıyla ilgili soruya cevap veren Putin, “Fransa Cumhurbaşkanı ile sadece Kiev’de değil, Avrupa ve ABD’li müttefikleriyle yapacağı müzakerelerden sonra görüşme konusunda anlaştık. Ama anladığım kadarıyla onlar arasında bir müzakere olmadı” dedi.

Tokayev’den Rusya ve KGAÖ’ye teşekkür

Basın toplantısında söz alan Tokayev ise, ülkesindeki sokak olayları sırasında kendilerine destek veren Rusya ve KGAÖ’ye teşekkür ederek, “Bölgesel ve küresel siyasetin en acil sorunları hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Genel olarak tutum ve yaklaşımlarımızın değişmediğini vurgulamak istiyorum. Rusya bölgemizde istikrar ve güvenliğin sağlanmasında son derece önemli bir rol oynuyor. Kazakistan için eşi görülmemiş bir terör saldırısını püskürtmedeki paha biçilmez destekleri için bir kez daha Rusya ve KGAÖ ortaklarına teşekkür ederim” dedi.

Rusya ile ilişkilerini daha ileri bir boyuta taşımak istediklerini dile getiren Tokayev, “Karşılıklı olarak yararlı işbirliği ve potansiyelimiz göz önüne alındığında siyasi, ekonomik, yatırım, kültürel ve insani bağları derinleştirme konusundaki karşılıklı isteğimizi yeniden teyit ettik. Karşılıklı ticarette olumlu bir eğilimi sürdürme konusunda anlaştık” ifadelerini kullandı.

Kazakistan’daki protestolar

Kazakistan’da 2 Ocak’ta Zhanaozen ve Aktau kentlerinde akaryakıt fiyatlarına zam yapılmasına karşı halk sokaklara dökülmüş, protestolar 2 gün sonra Almatı ve ülke genelindeki diğer şehirlere yayılmıştı. Hükümetin istifa etmesine ve zamların iptal edilmesine rağmen protestocular geri adım atmamış, gösteriler şiddet olaylarına dönüşmüştü. Göstericilerin devlet kurumlarını hedef aldığı ülkede olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmişti. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, şiddetin bastırılması için Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden yardım istemişti.

Örgüt, ülkedeki durumu istikrara kavuşturmak için ülkeye 2 binden fazla barış gücü göndermişti. Olayların bastırılmasının ardından KGAÖ barış gücü misyonunun sona erdiğini ve askerlerin 13 Ocak’tan itibaren Kazakistan’dan çekilmeye başlamıştı.

Protestolar sırasında çıkan olaylarda 225 kişi hayatını kaybetmiş, yüzlerce güvenlik görevlisi de yaralanmıştı.