Kendi kendine hesap yaparken kimisi şöyle düşünüyor;

Evini satacak ve yeni ev alacaksın,

“Satsan alan yok”

Mecburen eski evinde duracaksın!

Mevcut evin kredisi ucuzdu, yeni evin kredisi de pahalı olacak bu sebeple değiştirmeye değmeyecek!

Kimisi ise tam tersini düşünüyor;

Ev, faizler yüksekken alınır çünkü faizler düştüğünde ev fiyatları çok hızlı artar!

Her iki görüşün yaptığı hareket bir sonuç doğruyor ve ev satışları kredisiz bile devam ediyor. 

Üstelik eski tecrübelerden bilinen bir durum var! Yüksek faizle alınan konut kredisi, faizler düştüğü zaman yapılandırılabiliyor. Geçmişte Başka bankaya düşük faiz ile risk transferini yapan çok kişi oldu.

Bu sebeple ev satışlarında yavaşlama olsa da, beklenen “ani durgunluk” yaşanmıyor.

Ayrıca ev satışlarının çoğunluğu peşin ödemeyle gerçekleşiyor yani halen parası olanlar ev almaya devam ediyor.

Asıl sorunumuz konut sahipliği! 

Kullandırılan düşük faizli konut kredilerini çoğunlukla gerçekten ihtiyacı olanların mı yoksa konut kredi kredisi kullanmasa bile ev alabilecek güçte olanların mı kullandığı belirsiz.

Konut sahipliği büyüyen bir sorun. 

Türkiye’de 2006’da kirada oturanların oranı yüzde 23,5'di, 2022 yılında ise % 27,2 oldu. Kiracı sayısı artış gösteriyor. 

Konut ve kredi ilişkisi her zaman güçlüdür ama görünen o ki; kredinin müşteri ile ilişkisi değil de “kredinin müteahhit ile ilişkisi” mühimdir! 

Krediye ulaşan müteahhit konut arzını yarattıkça konutlar piyasa da alıcı bulmaya devam ediyor.

PARA PEŞİN!

TÜİK Ekim 2023’e konut satış istatistiklerine göre, yılın ilk 10 ayında satılan konutların  yaklaşık yüzde 83'ü konut kredisi çekilmeksizin satılmış durumda.  

Türkiye genelinde;

* Konut satışları 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde  993.835 olarak gerçekleşti.

* Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %5,9!  İpotekli konut satışları 166.461 adet.

Yabancılar mı ev aldı diye bakarsak;

* Ocak-Ekim döneminde yabancılara 30.599 adet konut satışı gerçekleşmiş durumda .  Neredeyse 1 milyon adet satışın sadece 30 bini yabancılara satılmış! 

O zaman Konut fiyatları kimlere göre ulaşılamaz düzeyde?

Konutları alanların çoğunluğu ilk kez ev alanlar mı, yoksa daha önceden konuta sahip olup, yatırım amaçlı olarak ikinci, üçüncü konutunu alanlar mı?

Konut alan kesim, çoğunlukla yabancılar değil zengin kesim olarak ortaya çıkıyor